MARKAZIY OSIYO, 2025-yil 5-may – IA Caravan Info.Afg‘onistonning BMT shtab-kvartirasidagi Jenevadagi elchisi va doimiy vakili Nosir Ahmad Andisha Shveysariya hukumatining pushtun afg‘onlarini deportatsiya qilish rejalari yuzasidan bayonot berdi. Uning so‘zlariga ko‘ra, u Shveytsariyaning tegishli idoralariga aniqlik kiritishni so‘rab rasmiy so‘rov yuborgan.

Unga ko‘ra, qochqinlarni etnik kelib chiqishiga ko‘ra deportatsiya qilish Qochqinlar to‘g‘risidagi konventsiya va inson huquqlarining asosiy me’yorlariga ziddir.

Shveytsariyaning ba'zi ichki hujjatlarida asli pushtun bo'lgan qochqinlar Afg'onistonga qaytarilishi mumkinligi ko'rsatilgan.

G‘oya shundan iboratki, “Tolibonga til va qabilaviy yaqinlik tufayli, boshpana so‘ragan pushtunlar Afg‘onistonda kamroq xavf ostida bo‘lishi mumkin”.

Nosir Ahmad Andisha o'zining X sahifasida (sobiq Twitter) shunday dedi:
"Shveytsariya pushtun afg'onlarini Afg'onistonga deportatsiya qilmoqchi degan mish-mishlar faqat "Neue Zürcher Zeitung" gazetasidagi xabarlarga asoslanadi. Biz rasmiy tushuntirish so'radik. Biz millati yoki irqi bo'yicha deportatsiya qilish Qochqinlar to'g'risidagi konventsiya va umuminsoniy inson huquqlari tamoyillarini buzish ekanligini ochiq aytdik".

Neue Zürcher Zeitung gazetasining yozishicha, Shveytsariya Davlat Migratsiya boshqarmasi (SEM) yuqori martabali amaldorlari ichki hujjatlarda ma’lum bir etnik guruh – pushtunlarni Afg‘onistonga qaytarish bo‘yicha nozik siyosiy rejani taqdim etgan.

Biroq ko‘plab afg‘on va xalqaro tahlilchilar ta’kidlaganidek, Tolibon etnik emas, mafkuraviy guruhdir. Yigirma yillik urush paytida jangarilar ko'pincha pushtun mintaqalari va aholisiga hujum qilishgan.

Maʼlumotlarga koʻra, Shveytsariyaning deportatsiya boʻlimi boshligʻi immigratsiya boʻyicha Davlat kotibi Vinchenzo Massioliga maktub yoʻllab, boshpana berish strategiyasining oʻzgarishi etnik kelib chiqishiga koʻra deportatsiya kabi choralarni koʻrishi mumkinligini taʼkidlagan.

Gazeta, shuningdek, pushtunlar Afg‘onistondagi eng yirik etnik guruh bo‘lib, Tolibon tarafdorlarining ko‘pchiligini tashkil etishi haqida yozadi.

Taʼkidlanishicha, Shveytsariya, qoida tariqasida, millatiga koʻra ommaviy deportatsiya qilish amaliyotidan foydalanmaydi va oʻtmishda bunday pretsedentlar boʻlmagan.

Foto: IA Karavan Info hamkorlari