Париж, 17 маусым, 2025 жыл – Karavan Info ақпараттық агенттігі. ЮНЕСКО-ның штаб-пәтерінде «Шабыт көздері: Нұрғиса Тілендиев мұрасы» көрмесінің ашылу салтанаты өтті. Ол қазақтың көрнекті композиторы және дирижерінің туғанына 100 жыл толуына арналды. Бұл атаулы дата ЮНЕСКО-ның есте қалатын даталар күнтізбесіне енгізілген, бұл Тілендиевтің әлемдік мәдениетке қосқан үлесін халықаралық мойындау болып табылады.

Көрмеде Алматы қалалық музейлер бірлестігінің қорынан 70-ке жуық бірегей экспонаттар: сирек қолжазбалар, партитуралар, жеке заттар, сондай-ақ композитор Ахмет Жұбанов сыйлаған аты аңызға айналған «Дариға домбыра» ұсынылған.

Сазгердің қызы, «Отырар сазы» оркестрінің көркемдік жетекшісі әрі бас дирижері Дінзухра Тілендиев әкесі туралы естеліктерімен бөлісті: "Менің әкем ғажап қарапайым, адамгершілігі мол еді. Қарапайым болса да қарапайым еді. Ол жасаған дүниенің бәрі қазақ халқына, туған жерге деген ыстық махаббаттан туған".

Ашылу салтанатына келген қонақтар қатарында ЮНЕСКО-ға мүше мемлекеттердің елшілері мен дипломаттары, Ұйым хатшылығының өкілдері, сондай-ақ Париж тұрғындары мен қонақтары болды. Көрме 2025 жылдың 19 маусымына дейін ЮНЕСКО-ның штаб-пәтерінде жалпы жұртшылық үшін ашық болады.

ЮНЕСКО Бас директорының Мәдениет жөніндегі көмекшісі Эрнесто Оттоне: «Нұрғиса Тілендиевтің музыкасы қазіргі қазақ болмысын қалыптастыруда маңызды рөл атқарды. Оның жұмысы барлық мәдениеттерде біз бағалайтын нәрсені көрсетеді: әртүрлі элементтерді біріктіру күші», — деп атап өтті.

Көрме қазақ және басқа да түркітілдес халықтардың ұлттық музыкалық аспаптарын қамтиды және мәдени мұраның түрлі аспектілерін ашатын алты тақырыптық бөлімнен тұрады. Қазақстанның ЮНЕСКО жанындағы Тұрақты өкілі Асқар Әбдірахманов бұл шара «ұлы ұстазға құрмет көрсету ғана емес, сонымен қатар қазақ және түркі музыкасының өміршең дәстүрінің дәлелі» екенін баса айтты.

Көрмені Алматы қаласы әкімдігінің, Қазақстанның ЮНЕСКО жанындағы Тұрақты өкілдігінің және Түркі мәдениеті мен мұрасы қорының қолдауымен Алматы қалалық мұражайлар қауымдастығы ұйымдастырып отыр. Жоба қазақ халқының музыкалық мұрасын халықаралық аренада танымал етуге бағытталған.

Алматы қаласы Мәдениет басқармасы Тарихи-мәдени мұра бөлімінің басшысы Алтынай Әлімханова композитордың 100 жылдығына арналған кең ауқымды бағдарламаға тоқталды. Алматыда Нұрғиса Тілендиевтің мемориалдық мұражай-пәтері бар, ескерткіші орнатылған. «Алатау» дәстүрлі өнер театры жыл соңына дейін Алматыда композиторға арналған қойылымын ұсынбақ.

Фото:акимат Алматы