Кыргызстан БУУнун Туруктуу өнүктүрүү боюнча Жогорку Деңгээлдеги Саясий Форумунун алкагында Нью-Йоркто (АКШ) “Беш жылдык аракеттерге көмөктөшүү: Тоолор 2030-жылга чейин ТӨМ күн тартибин ишке ашырууну тездетүүнүн ачкычы” деген темада кошумча иш-чара өткөрдү.

Иш-чараны Кыргызстандын президентинин администрациясы республиканын БУУдагы Туруктуу өкүлчүлүгү менен биргеликте уюштурган. Кошумча уюштуруучулардын катарына ФАОнун Нью-Йорктогу кеңсеси, Тоо шериктештигинин катчылыгы, Андорра, Непал жана Италия да кирди.

Кошумча иш-чаранын жүрүшүндө Президенттин атайын өкүлү Динара Кемелова Тоолуу аймактарды өнүктүрүү боюнча беш жылдык иш-аракеттердин жүрүшү жана Кыргызстандын БУУ алкагында көтөрүлгөн тоо демилгелери менен тааныштырды.

Динара Кемелова ошондой эле «Туруктуу өнүгүү үчүн глобалдык тоо диалогу» эл аралык конференциясынын (2025-жылдын 24-25-апрели, Бишкек шаары) жыйынтыктары менен бөлүшүп, Кыргызстандын Президенти Садыр Жапаровдун демилгелерин, анын ичинде тоолуу өлкөлөрдүн кеңири коалициясын түзүү, БУУ-Тоолор планын ишке ашыруу боюнча Тоолуу мамлекеттердин беш планын активдүү координациялоо механизмин ишке ашырууга чакырды. 2026-2027-жылдары иш-чараларды, анын ичинде «Бишкек+25» Экинчи Глобалдык Тоо саммитин (2027, Бишкек) өткөрүү.

Өзүнүн куттуктоо сөзүндө Кыргызстандын БУУдагы Туруктуу өкүлү Аида Касымалиева эл аралык коомчулукту тоо экосистемаларын коргоо, климаттын өзгөрүшүнө ыңгайлашуу жана тоолуу аймактардын туруктуу келечегин камсыз кылуу боюнча күч-аракеттерин бириктирүүгө чакырды.

Иш-чара тоолуу өлкөлөрдүн, БУУнун ФАО, ПРООН, ЮНЕП, деңизге чыга албаган өлкөлөр (LLDC), WMO ж.б. сыяктуу агенттиктеринин өкүлдөрүн, ошондой эле эксперттерди чогултуп, спикерлер тоо экосистемаларын, тоолуу коомчулуктардын кызыкчылыктарын коргоо боюнча долбоорлорду илгерилетүүнүн маанилүүлүгүн жана Кыргызстандын демилгелерин колдоонун маанилүүлүгүн айтышты.

Динара Кемелова БУУнун баш катчысынын климат боюнча атайын кеңешчиси Селвин Харт менен да сүйлөшүүлөрдү өткөрдү. Тараптар Кыргыз Республикасы менен БУУ системасынын климаттык маселелер боюнча кызматташуу маселелерин талкуулашты жана экосистемалык кызматтарды көрсөтүүдө тоолордун маанисин жана алардын климаттык процесстерге тийгизген таасирин белгилешти.

Динара Кемелова БУУнун тоолорду туруктуу өнүктүрүү боюнча резолюциясын жаңылоо менен Глобалдык тоо диалогун илгерилетүү боюнча Кыргызстандын демилгелери тууралуу маалымат берди. Ошондой эле жолугушууда БУУнун Климат лидерлеринин алдыда боло турган саммитинин маселелери козголду.

Ошентип, БУУнун алкагында Кыргызстандын тоо демилгелерине эл аралык колдоо көрсөтүү кеңейүүдө.