Душанбе, 29 шілде, — «Караван Инфо» АА.Тәжікстанның білім беру жүйесінде жақын арада білім сапасын арттыруға және мұғалімдер мен оқушыларға заманауи жағдай жасауға бағытталған елеулі реформалар жүргізілмек. Бұл туралы Душанбеде өткен баспасөз мәслихатында елдің Білім және ғылым министрі Рахим Саидзода мәлімдеді.

Негізгі жаңашылдықтардың қатарында қазіргі 5 балдық жүйенің орнына 10 балдық бағалау жүйесіне көшу, 12 жылдық жалпы орта білім беруді енгізу, мектепке дейінгі тәрбиемен қамтуды кеңейту, педагог тапшылығымен күресу шаралары бар.

2025 жылдың 1 қыркүйегінен бастап Тәжікстандағы барлық жалпы білім беретін мектептерде 10 балдық жүйе енгізіледі. Министр жаңа шкала бойынша бағаларды жүргізуге арналған журналдар дайындалып қойғанын, бұл студенттердің білім деңгейлерін дәлірек және объективті есепке алуға мүмкіндік беретінін атап өтті.

12 жылдық білім беруге көшу 2029-2030 оқу жылына жоспарланған. Бірқалыпты өтуді қамтамасыз ету және жүйені жаңа талаптарға дайындау үшін реформалар кезең-кезеңімен жүзеге асырылатын болады.

2024–2025 оқу жылындағы жағдай бойынша елімізде 4037 жалпы білім беретін мекеме жұмыс істейді, оның ішінде:

• 287 бастауыш мектеп,
• 364 негізгі жалпы білім беретін мектеп,
• 3386 орта мектеп,
• 170 жаңа типтегі мекемелер (83 гимназия және 87 лицей).
• Мектеп оқушыларының жалпы саны 2,36 млн.

Мектепке дейінгі тәрбие де дамып келеді: 757 балабақшада 118 392 бала тәрбиеленуде, бұл өткен жылмен салыстырғанда 13 мекеме мен 4 422 балаға көп. Сонымен қатар, мектептерде 2931 ерте дамыту орталықтары жұмыс істейді, онда 133361 бала білім алуда.

Мектепке дейінгі тәрбиемен қамтудың жалпы саны 251 753 баланы құрады, бұл сәйкес жас тобындағы балалардың 23,7%-ын құрайды – 2024 жылмен салыстырғанда 3,5%-ға өсті.

Бүгінде еліміздегі мектептерде мұғалім жетіспейді – 3848 мұғалім жетіспейді. Жүйеде 130 732 мұғалім жұмыс істейді, оның 66 пайызы әйелдер.

Мұғалімдердің білім деңгейі:

• жоғары білімі бар – 76,8%,
• толық емес жоғары білімі бар – 5,2%,
• орта кәсіптік білімі бар – 16,5%,
• орта жалпы біліммен – 1,5% (негізінен педагогикалық жоғары оқу орындарының студенттері).

2024 жылы мектептерге 3168 жас маман келді: олардың 71%-ы мамандығы бойынша жұмысқа кірісті, 23%-ы дәлелді себептермен (оқу, әскерде, декреттік демалыста) уақытша келмеді, ал 6%-ға жуығы себепсіз жұмысқа шықпады.

Министр Рахим Саидзода білім саласындағы реформалар әрбір баланың сапалы білім алып, өз әлеуетін жүзеге асыруға мүмкіндік беретін әділ әрі тиімді жүйе құруға бағытталғанын атап өтті. Педагогтарды оқыту мен қолдауға, мектепке дейінгі білім берудің қолжетімділігін кеңейтуге және білімді бағалаудың заманауи әдістерін енгізуге көп көңіл бөлінеді.

ФОТО:ашық көздерден