Dushanbe, 1 avgust, – Caravan Info axborot agentligi.Tojikiston Energetika va suv resurslari vazirligi maʼlumotlariga koʻra, 2025 yilning birinchi yarmida mamlakatda neft qazib olish sezilarli darajada oshgan, tabiiy gaz qazib olish esa kamaygan.

Olti oyda neft qazib olish hajmi qariyb 9,2 ming tonnani tashkil etdi, bu o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 1,7 ming tonnaga yoki 22 foizga ko‘pdir. Shu bilan birga, neftni qayta ishlash hajmi ham 6,6 ming tonnagacha o'sdi, bu 2024 yilning birinchi yarmidagi ko'rsatkichlardan 13,3 foizga ko'pdir.

Neftni qayta ishlash zavodlari omborlaridagi neft zaxiralari taxminan 140 tonnani tashkil qiladi. Tojikiston Statistika agentligi maʼlumotlariga koʻra, bu davrda 4,5 ming tonnadan ortiq benzin, 1,3 ming tonna dizel yoqilgʻisi, 1,7 ming tonna mazut va 1,5 ming tonna bitum ishlab chiqarilgan.

Shu bilan birga, mamlakatimizga 808,6 ming tonna neft mahsulotlari va suyultirilgan gaz import qilindi, bu 2024-yilning birinchi yarmiga nisbatan 3,1 foizga ko‘pdir.

Tabiiy gaz qazib olish hajmi 130 ming kub metrgacha qisqardi, bu o'tgan yilga nisbatan 16 foizga kam. O‘zbekistondan gaz importi 119 million kub metrni tashkil etdi, bu o‘tgan yilga nisbatan 24 foizga kam.

Shu bilan birga, Energetika vazirligining xabar berishicha, Tojikiston janubida Boxtar loyihasi doirasida 1017 km² maydonda geofizik seysmik qidiruv ishlari davom etmoqda. Bu ishlar CNPC Central Asia BV kompaniyasi tomonidan amalga oshirilmoqda

Loyihaning tarixi 2008 yilda Kanadaning Tethys Petroleum kompaniyasi neft va gazni qidirish bo'yicha keng ko'lamli ishlarni boshlagan paytdan boshlanadi. Muhim zaxiralar topilganidan va ishtirokchilarning o'zgarishidan so'ng – Frantsiyaning Total va Xitoyning CNPC kompaniyalari – Total kompaniyasi ketganidan keyin loyiha joriy operatorga o'tkazildi.

2024-yilning mart oyida mamlakat parlamenti Total’ning ulushini Xitoyning CNPC korporatsiyasiga o‘tkazishni ratifikatsiya qildi, u bugungi kunda loyihaning yagona ishtirokchisi bo‘lib qolmoqda.

Neft qazib olishdagi ijobiy dinamikaga qaramay, tabiiy gaz qazib olish va importning qisqarishi mamlakat energetika sohasida muammolar mavjudligidan dalolat beradi. Biroq, qidiruv ishlarining davom etishi va loyihalarning faollashuvi kelajakda resurslarning ko'payishi va Tojikistonning energiya xavfsizligini mustahkamlashga umid beradi.

SURAT: Tojikiston energetika va suv xo‘jaligi vazirligi