МОСКВА, 16-сентябрь, 2025-жыл — «Караван инфо» агентствосу. Австралия менен Папуа-Жаңы Гвинея биринчи жолу куралдуу коркунучтардан коргонуу жана аскердик кызматташтыктын жаңы формаларын ачуу боюнча өз ара милдеттенмелерди бекемдей турган маанилүү коргонуу келишимине кол коюуга даярданып жатышат.

Документке Порт-Морсбидеги аземде премьер-министрлер Энтони Албанезе жана Жеймс Марапе кол коюшу күтүлүүдө.

Келишимдин текстине ылайык, Тынч океан чөлкөмүндөгү өнөктөштөрдүн бирине кол салуу эки мамлекеттин коопсуздугуна коркунуч катары каралат.

Тараптар «өздөрүнүн конституциялык жол-жоболоруна ылайык жалпы коркунучту жоюу үчүн аракеттенүүгө» милдеттенишет. Келишим эки өлкөнүн жарандары үчүн бири-биринин армиясында аскердик кызмат өтөө мүмкүнчүлүгүн да карайт.

Келишимге кол коюу коопсуздук боюнча 2023-жылга чейинки алкактык келишимдин уландысы болду.

Албанез жаңы пакттын маанисин Австралия-АКШ альянсы менен салыштырды, бирок эксперттер НАТОнун 5-беренесинен айырмаланып, келишим кол салууга автоматтык түрдө аскердик жооп кайтарууну караштырбайт деп баса белгилешет. Чечимдер кырдаалга жараша өкмөттөр тарабынан жекече кабыл алынат.

Салтанат 15-сентябрга белгиленген, бирок Папуа-Жаңы Гвинеянын эгемендүүлүгүнүн 50 жылдыгына байланыштуу кийинкиге жылдырылды. Мааракенин урматына Австралия өлкөнүн парламентине жаңы имараттын долбоорун тапшырды.

Келишим Пекин инфраструктурага жигердүү инвестиция салып, дипломатиялык байланыштарды кеңейтип жаткан Тынч океан чөлкөмүндө Кытайдын таасири күчөгөн учурга туш келди.

Аймактагы лидерлик ролун сактап калууга умтулган Австралия коңшулары менен байланышты чыңдоодо. Папуа-Жацы Гвинея учун бул документ езунун салттуу тышкы саясий ийкемдуулугун сактоо менен Канберра менен союзду чыцдоо аракети болгон.

Сүрөт:CNN