МӘСКЕУ, 092025 жылдың тамызы – IA Caravan Info.Армения мен Әзірбайжан соңғы онжылдықтарда алғаш рет қақтығысты тоқтатып, дипломатиялық қарым-қатынастарды қалпына келтіруге ресми түрде келісті.

АҚШ президенті Дональд Трамптың қатысуымен Армения премьер-министрі Никол Пашинян мен Әзірбайжан президенті Ильхам Әлиев ортақ құжатқа қол қойды.

«Олар 35 жыл бойы соғысты, енді олар ұзақ уақыт бойы дос», — деді Трамп, тараптар соғысты біржола тоқтатуға, сауда мен туризмді қалпына келтіруге және бір-бірінің аумақтық тұтастығын құрметтеуге уәде берді.

Вашингтон жаңа келісімді нақты жобалармен қолдауға уәде берді. Бұған америкалық компаниялардың екі елдің инфрақұрылымын, энергетикасын, саудасын және жасанды интеллектін дамытуға салған инвестициясы кіреді.

Келісімдерде Армения арқылы өтетін транзиттік жол ерекше орын алды, ол «Трамп жолы» деп аталды. Оны басқару американдық компанияға 99 жылға беріледі. АҚШ Әзірбайжанмен әскери ынтымақтастыққа қойған шектеулерін де алып тастайды.

Әлиев бұл қадамды «бүкіл аймақ үшін серпіліс» деп атап, Дональд Трампты Бейбітшілік саласындағы Нобель сыйлығына ұсынуды ұсынды.

Құжатта халықаралық шекараларды өзара тану, байланыс және көлік бағыттарын ашу, күш қолданудан бас тарту бекітілген.

Сонымен қатар, екі елдің сыртқы істер министрлері ЕҚЫҰ-ға отыз жылдан астам уақыт бойы Қарабақ жанжалын реттеумен айналысып келе жатқан Минск процесін аяқтау ұсынысымен үндеу жолдады.

Армения мен Әзірбайжан арасындағы Қарабақ қақтығысы 1980 жылдардың аяғында басталған. Осы уақыт ішінде тараптар екі үлкен соғысты және бірнеше зорлық-зомбылық ошақтарын бастан өткерді.

Америка Құрама Штаттарының аралығымен жасалған соңғы бітімгершілік келісімі екі тарап та қақтығыстардан бас тартуға және ұзақ мерзімді ынтымақтастықты жалғастыруға тікелей міндеттеме алған алғашқы құжат болды.

Фото: AP