Жаңы 2025-2026-окуу жылында мектеп окуучулары менен мугалимдерди “Табият таануу” предметин окутууда маанилүү жаңылыктарды күтсө болот. Бул тууралуу педагогикалык форумда Кыргыз билим берүү академиясынын улук илимий кызматкери Альфия Насырова билдирди.

Быйылдан тарта жаңы мамлекеттик билим берүү стандартынын алкагында “Табият таануу” предмети эки – бешинчи жана алтынчы класста окутула баштайт. Бирок 12 жылдык системага өтүүгө жана «секирик» деп аталганга байланыштуу – азыркы 5-класстын окуучулары 2026-жылдын күзүндө дароо жетинчи класска өтүшкөндө – предметти окутуу адаптацияланат. Бешинчи класста окуучулар бир эле учурда эки программаны окушат: 2025/2026-окуу жылынын биринчи жарымында – 5-класс үчүн курс, экинчи жарымында – 6-класс үчүн.

Кыргыз Республикасынын Билим берүү министрлиги тарабынан жаңы окуу-методикалык комплекстер иштелип чыкты: окуу китеби, студенттер үчүн иш китеби жана мугалимдер үчүн колдонмо, алар жаңыланган программа боюнча окутууну уюштурууга жардам берет.

Негизги өзгөрүүлөрдүн бири компетенттүүлүккө негизделген ыкманы киргизүү болду. Программа эл аралык стандарттарга, анын ичинде табият таануу боюнча PISA компетенцияларына ылайык келет жана жаңы мазмун – санариптик экологиялык сабаттуулук менен толукталган.

"Биз тез өзгөрүүлөрдүн жана технологиялык чечимдердин дүйнөсүндө жашап жатабыз. Бүгүнкү күндө кадимки смартфон класстагы чыныгы мини-лабораторияга айланат. Мобилдик тиркемелердин жардамы менен мектеп окуучулары ызы-чуунун, жарыктын, температуранын деңгээлин өлчөй алышат, өсүмдүктөрдү жана жаныбарларды тааный алышат. Бул сабактарды кызыктуу кылып гана тим болбостон, балдарда "жашыл көндүмдөр" деп аталган нерсени калыптандырат.

Анын айтымында, мектеп окуучуларында экологиялык жоопкерчиликти жана туруктуу ой жүгүртүүнү өнүктүрүү заманбап билим берүүнүн ажырагыс бөлүгү болуп саналат. Жасалма интеллектти колдонууга өзгөчө көңүл бурулат – мугалимдер дагы, студенттер дагы. Мисалы, предмет боюнча тапшырмалардын бири AI колдонуу менен мектеп чөйрөсүнүн коопсуздук деңгээлин аныктоого байланыштуу болот.

Жаңыртылган табият таануу курсун киргизүү мугалимдердин сааттарын кыскартууга алып келбей турганын белгилей кетүү маанилүү. Тескерисинче, табият таануу мугалимдерине – физиктерге, химиктерге, биологдорго жана географтарга жаңы мазмун жана ыкмалар менен иштөөгө кошумча мүмкүнчүлүктөрдү түзөт.

"Табият таануу табият таануу предметтеринин пропедевтикасы: физика, химия, астрономия, биология, география. Ал эми биз бул предметти жөн эле сактап калбастан, аны күчтүүрөөк, актуалдуу жана заманбап чакырыктарга жакындатып жатканыбызды көрүп жатабыз", – деп баса белгиледи Билим берүү академиясынын өкүлү.

Табигый илимдер ошондой эле климаттын өзгөрүшү жана климаттын өзгөрүшүнө ыңгайлашуу маселелерин камтыйт, бул туруктуу өнүгүү максаттарына жетүү үчүн азыркы өзгөрүп жаткан дүйнөдө абдан маанилүү.

Ошентип жаңы окуу жылында Кыргызстандын мектептери заманбап, технологиялык жана экологиялык жактан таза билим берүүгө дагы бир кадам таштамакчы.

Белгилей кетчү нерсе, жаңыланган табият таануу курсун киргизүү мугалимдердин сааттарын кыскартууга алып келбейт. Тескерисинче, табият таануу мугалимдерине – физиктерге, химиктерге, биологдорго жана географтарга жаңы мазмун жана ыкмалар менен иштөөгө кошумча мүмкүнчүлүктөрдү түзөт.

Булак: caravan-info.uz

07.08.2025 07:33:0