МОСКВА, 1Сентябрь2025 – IA Караван маалыматы.Шанхай Кызматташтык Уюмунун (ШКУ) өлкөлөрү 2025-жылдын июнь айында Ирандын өзөктүк объектилерине АКШ менен Израилдин абадан кол салуусун кескин айыпташты, бул уюмдун Кытайдагы саммитинин жыйынтыгы боюнча кабыл алынган Тяньцзин декларациясына ылайык.

"Жарандык объектилерге, анын ичинде өзөктүк инфраструктурага каршы жарандардын өлүмүнө алып келген мындай агрессивдүү аракеттер эл аралык укукту жана БУУнун Уставын одоно бузуу, Иран Ислам Республикасынын эгемендигине кол салуу болуп саналат", — деп айтылат документте. ШКУнун катышуучулары кол салуулар аймактык жана эл аралык коопсуздукка зыян келтирерин баса белгилешип, чыр-чатакты тынчтык жолу менен чечүү үчүн дипломатияга умтула тургандыгын ырасташты.

Уюмдун өлкөлөрү ошондой эле аскерий аракеттер болгон учурда да өзөктүк инфраструктураны коргоо зарылдыгын белгилешип, Ирандын өзөктүк программасы боюнча сүйлөшүүлөрдүн катышуучуларын конструктивдүү диалогго жана чыңалууну басаңдатууга көмөктөшүүчү тынчтык жолдорун издөөгө чакырышты.

Эске салсак, жаңжал 13-июнда курчуп кеткен: Израил Ирандын аймагына сокку уруп, Иран бир күндөн кийин жооп кайтарган. Тогуз күндөн кийин АКШ Фордо, Натанз жана Исфахандагы өзөктүк объекттерге чабуул жасады. Андан соң Дональд Трамп ок атышууну токтотууну жарыялаган.

Шанхай кызматташтык уюму 2001-жылдын 15-июнунда Орусия, Кытай, Казакстан, Кыргызстан, Тажикстан жана Өзбекстандын катышуусунда түзүлгөн.

Индия менен Пакистан 2017-жылы, Иран 2023-жылы, Беларусь 2024-жылы кошулган. ШКУ экономикалык жана эл аралык маселелер боюнча өлкөлөрдүн позицияларын бириктирип, дипломатиялык өз ара аракеттенүү жана аймактык коопсуздук үчүн аянтча катары кызмат кылат.

Фото: ТАСС