Душанбе, 6-август, – Караван инфо маалымат агенттиги.5-августта Түркмөнстандын Аваза курорттук шаарында Тажикстан Республикасынын Президенти, Эл лидери Эмомали Рахмон Бириккен Улуттар Уюмунун деңизге чыгуусу жок өнүгүп келе жаткан өлкөлөр (ДӨӨ) боюнча үчүнчү конференциясына катышты.

Президент өз сөзүндө Түркмөнстандын жетекчилигине жана БУУга конференцияны жогорку деңгээлде уюштургандыгы үчүн ыраазычылык билдирип, анын 2014-2024-жылдарга Вена иш-аракеттер программасын ишке ашырууга баа берүү контекстинде маанилүүлүгүн баса белгиледи. Анын айтымында, конференция жаңы глобалдык чакырыктардын контекстинде мындан аркы артыкчылыктарды аныктоо үчүн маанилүү аянтча болуп саналат.

Деңизге чыга албаган өлкөлөрдүн көйгөйлөрү: транспорт, энергетика жана инфраструктура

Эмомали Рахмон деңизге түз жолдун жоктугу мындай өлкөлөрдүн тышкы экономикалык байланыштарына олуттуу чектөөлөрдү киргизип жатканын белгиледи. Бул өзгөчө транспорттук байланышка, энергетикалык ресурстарга жана инфраструктуранын жеткиликтүүлүгүнө тиешелүү.

Мамлекет башчысы туруктуу өнүгүү механизмдерин түзүү, транзиттик тоскоолдуктарды жоюу, энергетикада биргелешкен долбоорлорду ишке ашыруу жана экономикаларды санариптештирүү зарылдыгын белгиледи.

Ал ошондой эле Тажикстан Дүйнөлүк соода уюмунун талаптарына жана башка эл аралык стандарттарга ылайык соода жана бажы жол-жоболорун жөнөкөйлөтүү боюнча жигердүү иштеп жатканын эске салды.

Энергетикалык көз карандысыздык жана “жашыл экономика” стратегиялык максат катары

Президент энергетика маселесине өзгөчө көңүл бурду. Ал белгилегендей, Тажикстан өзүнүн эбегейсиз гидроэнергетикалык потенциалы менен толук энергетикалык көз карандысыздыкты камсыз кылууну көздөйт.

Бул контекстте 2037-жылга чейин “Жашыл” экономиканы өнүктүрүүнүн Улуттук стратегиясын ишке ашыруу олуттуу кадам болуп калат, ал өлкөгө электр энергиясын жалаң кайра жаралуучу булактардан өндүрүүгө өтүүгө мүмкүндүк берет.

Климаттык коркунучтар жана суу стратегиялык ресурс катары

Конференцияда сүйлөгөн сөзүндө Эмомали Рахмон климаттын өзгөрүшүнө өзгөчө көңүл буруп, аны деңизге чыга албаган мамлекеттердин экономикасы үчүн негизги чакырык деп атады. Ал өзгөчө мөңгүлөрдүн эриши шартында суу ресурстарын коргоонун маанилүүлүгүн белгилеп, климаттык күн тартибин алдыга жылдырууда Тажикстандын лидерлик ролун эске салды.

Мамлекет башчысы Дүйшөмбү шаарында БУУнун колдоосу менен өткөн мөңгүлөрдү сактоо боюнча эл аралык конференциянын жыйынтыгын белгилеп, бул демилгелер суу ресурстары жана туруктуу өнүгүү жаатындагы глобалдык аракеттерге түрткү берерине ишенимин билдирди.

Эмомали Рахмон ошондой эле Тажикстан менен Франциянын демилгеси менен 2025-2034-жылдарды криосфера илимдеринин декадасы деп жарыялоо боюнча БУУнун Башкы ассамблеясынын резолюциясын ишке ашыруунун маанилүүлүгүн белгиледи.

Биргелешкен аракет – бул туруктуу келечектин ачкычы

Жыйынтыктап айтканда, Улут лидери жамааттык жана системалуу аракеттер гана деңизге чыга албаган өлкөлөргө тоскоолдуктарды жеңип, туруктуу өнүгүү жолуна түшүүгө мүмкүндүк берерин баса белгиледи. Эл аралык коомчулуктун колдоосу, климатты каржылоону көбөйтүү жана аймактык кызматташуу бул көйгөйлөрдү чечүүдө негизги элементтерге айланууда.

СУР0ТТ0: Тажикстан Республикасынын Президентинин басма сез кызматы