2024-yilda O‘zbekiston Markaziy banki firibgarlar tomonidan o‘g‘irlangan 9,5 milliard so‘mlik mablag‘larni blokladi. Moliyaviy firibgarlikka qarshi kurash doirasida regulyator frod bilan bog‘liq 460 ta murojaatni ko‘rib chiqdi.

Oliy Majlisning Inson huquqlari bo‘yicha vakilining ma’lumotlariga ko‘ra, bir yil davomida iqtisodiy huquqlar bo‘yicha 6000 dan ortiq murojaat kelib tushgan bo‘lib, ularning 9 foizi firibgarlik holatlari bilan bog‘liq. Ular orasida fuqarolarning shaxsiy ma’lumotlaridan foydalanib, ularning roziligisiz nomlariga kredit rasmiylashtirish holatlari sezilarli darajada ko‘paydi. Bunday murojaatlar soni 2023-yilga nisbatan 42 foizga oshib, 156 taga yetdi.

Eng keng tarqalgan usul firibgarlarning o‘zlarini Markaziy bank yoki Click to‘lov tizimi xodimlari sifatida ko‘rsatishi bo‘lib qolmoqda. Ayrim hollarda bir fuqaroga turli banklarda oltitagacha kredit rasmiylashtirilgan.

Aybdorlar aniqlanmaguncha kredit foizlarini undirishni to‘xtatib turish bo‘yicha tergov organlarining ko‘rsatmalariga qaramay, tijorat banklari to‘lovlarni talab qilishni davom ettirdi, bu esa jabrlanganlarga yukni yanada og‘irlashtirdi.

Shu munosabat bilan Ombudsman sudlarga beshta da’vo arizasi bilan murojaat qildi, natijada fuqarolarning roziligisiz rasmiylashtirilgan kredit shartnomalari haqiqiy emas deb topildi. Bir holatda jabrlanuvchiga mablag‘ni qaytarib berish va ma’naviy zararni qoplashga erishildi.