Dushanbe, 19 iyun – “Karavan Info” IA.Globallashuv, urbanizatsiya va madaniyatning ommaviylashuvi davrida Markaziy Osiyo mamlakatlari madaniy merosni asrab-avaylash muammolariga tobora ko'proq duch kelmoqda. Bunday sharoitda tarixiy va madaniy qadriyatlarni muhofaza qilish va targ‘ib qilishga qaratilgan milliy strategiyalarning roli ortib bormoqda. Bu haqda YuNESKO Klaster byurosi ko‘magida Olmaotada o‘tkazilgan madaniy merosni muhofaza qilish bo‘yicha mintaqaviy ekspertlar yig‘ilishida so‘z yuritildi.

Forumda Tojikiston, Qozog‘iston, O‘zbekiston, Qirg‘iziston va Turkmanistondan vakillar ishtirok etdi. Tojikiston delegatsiyasi tarkibiga Madaniyat vazirligi, Madaniy-tarixiy merosni muhofaza qilish agentligi, Atrof-muhitni muhofaza qilish qo‘mitasi, YuNESKO ishlari bo‘yicha Milliy komissiya, Dang‘ara muzey-qo‘riqxonasi xodimlari, shuningdek, Penjikent-Sarazm arxeologiya bazasi va Sarazmning 5500 yilligi muzeyi mutaxassislari kirdi.

Tadbir davomida Tojikiston delegatsiyasi meros obʼyektlari, jumladan, YuNESKOning Butunjahon merosi roʻyxatiga kiritilgan Tojikiston milliy bogʻi (Pomir)ni muhofaza qilish va ommalashtirish boʻyicha oʻz tajribasini taqdim etdi. Ilmiy izlanishlar, madaniy-ma’rifiy tashabbuslar, mahalliy hamjamiyatni an’analarni asrab-avaylash jarayoniga jalb etish borasidagi sa’y-harakatlarga oid ma’lumotlar namoyish etildi.

Viloyatdagi eng qadimiy manzilgohlardan biri bo‘lgan, yoshi 5500 yildan ortiq bo‘lgan Sarazmning ahamiyatiga alohida e’tibor qaratildi. Muhokamalar ishtirokchilari Sarazmning xalqaro miqyosga muvaffaqiyatli ko‘tarilishi idoralararo hamkorlik va YuNESKO ko‘magi tufayli amalga oshirilganini ta’kidladilar.

Tojikiston tinchlik va barqaror rivojlanishning asosi sifatida ko‘p tomonlama hamkorlik va madaniy xilma-xillikni rag‘batlantirish tamoyillariga sodiqligini yana bir bor tasdiqladi.

Respublikaning davlat siyosati quyidagilarga qaratilgan:

• nomoddiy madaniy merosni (urf-odatlar, hunarmandchilik, folklor) saqlash;
• YUNESKO orqali xalqaro muloqotni kengaytirish;
• madaniyat va tarix sohasida ta’lim va ilmiy-tadqiqot dasturlarini amalga oshirish;
• xalqaro turizm va madaniy forumlar doirasida meros obyektlarini ommalashtirish.

Tadbirda so‘zga chiqqan Tojikiston vakillari mamlakatning madaniy siyosati jamiyatni insonparvarlashtirishda madaniyatning asosiy rolini e’tirof etish, yosh avlodda tarix va o‘zlikni hurmat qilishni singdirishga asoslanganligini alohida ta’kidladilar.

Uchrashuv yakunlari boʻyicha ishtirokchilar merosni muhofaza qilish boʻyicha mintaqaviy yondashuvni ishlab chiqish, ilgʻor tajriba va texnik yechimlar almashish, YUNESKO xalqaro loyihalarida ishtirok etishni kengaytirish zarurligini tasdiqladilar.

Tojikistonning YuNESKO bilan mustahkam huquqiy asos va milliy institutlarning professional salohiyatiga asoslangan hamkorligi Markaziy Osiyoning madaniy o‘ziga xosligini mustahkamlashga salmoqli hissa qo‘shishda davom etmoqda.

FOTO: Tojikiston milliy bog‘i (Pomir)