Oliy Majlis Senati ‘Banklardagi omonatlarni himoya qilish kafolatlari to‘g‘risida»gi qonun loyihasining yangi tahririni ma’qulladi. Jahon banki mutaxassislari bilan hamkorlikda ishlab chiqilgan ushbu hujjat omonatlarni kafolatlash tizimini xalqaro standartlarga moslash maqsadida keng qamrovli o‘zgarishlarni nazarda tutadi.

Amaldagi tizimni o‘rganish jarayonida ma’lum bo‘ldiki, O‘zbekistonda omonatlarni samarali sug‘urtalashning 16 ta asosiy tamoyilidan atigi yarmi bajarilmoqda. Asosiy muammolar Omonatlarni kafolatlash jamg‘armasi depozitlarni to‘liq himoya qila olmasligi bilan bog‘liq. Natijada fuqarolar omonat tanlashda banklarning moliyaviy barqarorligidan ko‘ra yuqori foizlarga ko‘proq e’tibor qaratmoqda.

Qonun O‘zbekistonda 2009-yildan beri amal qilib kelayotgan omonatlarning to‘liq (100%) kafolatidan voz kechishni ko‘zda tutadi. O‘shanda bu mexanizm iqtisodiy inqiroz oqibatlarini bartaraf etish uchun joriy etilgan edi. Biroq hozirda bunday tizimni faqat uch davlat: O‘zbekiston, Turkmaniston va Belarus saqlab qolgan.

Yangi qonunga ko‘ra, kafolatning eng yuqori miqdori bir bankdagi bir omonatchi uchun 200 million so‘mni (taxminan 15,4 ming dollar) tashkil etadi. Bunda har bir bankdagi omonatga alohida kompensatsiya qo‘llaniladi, bu esa nazariy jihatdan omonatchiga, agar depozitlari 36 ta bankda joylashtirilgan bo‘lsa, 7,2 milliard so‘mgacha olish imkonini beradi.