Qirg'iziston CO₂ 0,024% ni chiqaradi, ammo iqlim o'zgarishidan boshqalarga qaraganda ko'proq aziyat chekmoqda – ИА Караван Инфо
Qirg'iziston CO₂ 0,024% ni chiqaradi, ammo iqlim o'zgarishidan boshqalarga qaraganda ko'proq aziyat chekmoqda

Кыргызстан выбрасывает 0,024% CO₂, но страдает от климата сильнее других

Tabiiy resurslar, ekologiya va texnik nazorat vazirligi tomonidan ishlab chiqilgan 2030 yilgacha milliy moslashish rejasida qayd etilganidek, Qirg‘iziston Respublikasi issiqxona gazlari chiqindilari minimal bo‘lgan davlatlar qatoriga kiradi.

EDGAR va Global Carbon Project xalqaro maʼlumotlar bazalariga koʻra, 2023-yilda Qirgʻiziston emissiyasi taxminan 12 million tonna CO₂ ekvivalentini tashkil etdi, bu global jami miqdorining atigi 0,024 foizini tashkil qiladi.

Taqqoslash uchun:

  • Xitoy – 10 800 million tonna CO₂-ekv (≈30%)
  • Qozog'iston – 360 million tonna (≈1%)
  • O‘zbekiston – 120 million tonna (≈0,3%)
  • Turkmaniston – 70 million tonna (≈0,2%)
  • Tojikiston – 10 million tonna (≈0,02%)

Biroq, global chiqindilarga shunchalik past hissa qo‘shgan Qirg‘iziston iqlim o‘zgarishi ta’siriga eng zaif davlatlardan biri hisoblanadi. Sabablari tog'li erlar, muzliklarning tez erishi, suv tanqisligining kuchayishi va tez-tez sodir bo'ladigan tabiiy ofatlardir.

Tabiiy resurslar, atrof-muhitni muhofaza qilish va texnik nazorat vazirligi tomonidan ishlab chiqilgan va jamoatchilik muhokamasiga qo‘yilgan 2030-yilga qadar milliy moslashish rejasida ta’kidlanganidek, mamlakat hozirdanoq jiddiy oqibatlarga duch kelmoqda:

  • yaylovlar va ekotizimlarning degradatsiyasi,
  • ekinlar hosildorligining pasayishi,
  • suv tanqisligini oshirish,
  • suv toshqinlari, sel va ko'chkilarning ko'payishi.

BMT Bosh Assambleyasining 78-sessiyasida Prezident Sadir Japarov iqlim o‘zgarishi, ayniqsa, tog‘li hududlarda qashshoqlik, tengsizlik va migratsiyani kuchaytirayotganini aytdi. U iqlimiy xavflarning oldini olishga qaratilgan faol harakatlar muhimligini ta'kidladi.

Qirg‘iziston allaqachon 2050 yilgacha uglerod neytralligiga erishish maqsadini e’lon qilgan, bu esa emissiya va yutilish o‘rtasidagi muvozanatni anglatadi. Bu faqat 2060 yilga qadar betaraflikka erishmoqchi boʻlgan mintaqa davlatlari, jumladan, Xitoy, Qozogʻiston va Oʻzbekistonga qaraganda ancha ulugʻvor maqsaddir.

Qabul qilingan moslashish rejasi barqaror infratuzilma, ekotizim muhofazasi, qishloq xo'jaligini rivojlantirish va iqlim resurslarini safarbar etishga investitsiyalarni o'z ichiga oladi.

Manba: caravan-info.uz
Ushbu maqola sun'iy intellekt yordamida tarjima qilingan

error: