MOSKVA, 2025-yil 8-sentabr – Karavan Info axborot agentligi.Cho‘lpon-Otada Qozog‘iston, Qirg‘iziston va O‘zbekiston vakillari suv chiqarish va elektr energiyasini yetkazib berishni tartibga soluvchi protokollarni imzoladi, deb xabar berdi Qozog‘iston Respublikasi Energetika vazirligi matbuot xizmati.

Hujjatlarda tomonlarning majburiyatlari belgilab qo‘yilgan: Qirg‘iziston To‘qto‘g‘ul suv omboridan suv chiqishini ta’minlaydi, buning evaziga Qozog‘iston va O‘zbekiston Qirg‘izistonga elektr energiyasi yetkazib beradi.

Bundan tashqari, Qirgʻiziston isteʼmolchilarini yetkazib berish uchun Qozogʻiston energetika tizimi orqali Rossiyadan elektr energiyasini tranzit qilish shartlari kelishib olindi.

Ushbu chora-tadbirlar suv omborida optimal suv darajasini saqlab qolish va kelgusi vegetatsiya davrida Qozog'istonning janubiy viloyatlarini sug'orish suvi bilan ta'minlashni kafolatlashga qaratilgan.

Alohida-alohida ikki tomonlama muzokaralar oʻtkazildi: Qozogʻiston va Oʻzbekiston stansiyalarni taʼmirlash vaqtida janubiy energetika zonasidagi taqchillikni qoplash uchun 2026-yilning martidan dekabrigacha Qozogʻistonga 900 million kVt/soatga yaqin elektr energiyasi yetkazib berish boʻyicha protokol imzoladi.

Biroq tanqidchilar Markaziy Osiyodagi suv muammosi daryolar oqimning yuqori qismida joylashgan Tojikiston va Afg‘oniston ishtirokisiz to‘liqligicha qolayotganiga e’tibor qaratishadi. Ushbu mamlakatlarga e'tibor bermaslik kelishuvlarning barqarorligi va mintaqaning uzoq muddatli suv-energetika balansiga xavf tug'dirishi mumkin.

Markaziy Osiyoda suv va energetika sohasidagi hamkorlik mintaqada barqarorlikni ta’minlashda an’anaviy asosiy omil bo‘lib kelgan.

Qirgʻizistondagi Toʻqtoʻgʻul suv ombori qishloq xoʻjaligi uchun suv manbai va energiya zaxirasi sifatida muhim oʻrin tutadi.

Muvozanatning uyg'unlashuvi mamlakatlar o'rtasida suv-energetika resurslaridan foydalanishni muvofiqlashtirish, nizolarni minimallashtirish, aholi va qishloq xo'jaligi hududlarini uzluksiz ta'minlash imkonini beradi.

Resurs balansini to‘liq muvofiqlashtirish Amudaryo va Sirdaryo havzalaridagi barcha davlatlar, shu jumladan, Tojikiston va Afg‘onistonning ham ishtirokini taqozo etadi, bunda mojarolarni minimallashtirish, aholi va qishloq xo‘jaligi hududlarini uzluksiz ta’minlash ta’minlanadi.

Surat:PQozog‘iston Respublikasi Energetika vazirligi matbuot xizmati.