Moskva, 2025 yil 12 iyul – Karavan Info axborot agentligi.Xitoy Janubiy Kavkazdagi iqtisodiy va diplomatik ishtirokini mustahkamlashda davom etib, Ozarbayjonga “Bir kamar va yoʻl” tashabbusini amalga oshirishda asosiy boʻgʻin sifatida eʼtibor qaratmoqda.

Bu haqda Jamoatchilik va fuqarolik tashabbuslarini qo‘llab-quvvatlash markazining (CSI) yangi hisobotida aytiladi, unda ekspertlar ikki davlat o‘rtasidagi yaqinlashuvning strategik xususiyatini qayd etadi.

Joriy yilning aprel oyida Prezident Ilhom Aliyevning Pekinga rasmiy tashrifi chog‘ida Ozarbayjon va Xitoy o‘zaro vizasiz sayohat to‘g‘risida shartnoma imzolagan edi. Oradan bir oy o‘tib, hujjat Milliy Majlis tomonidan rekord muddatda ratifikatsiya qilindi, bu esa tahlilchilarning fikricha, ikki tomonlama aloqalar jadal chuqurlashib borayotganidan dalolat beradi.

Vizasiz kelishuv nafaqat sayyohlar oqimining o'sishini rag'batlantirishi, balki xizmat safarlarini osonlashtirishi, iqtisodiy va sarmoyaviy aloqalarni mustahkamlashi kerak.

Xitoy Ozarbayjonning asosiy tarmoqlariga – logistika va raqamli infratuzilmadan tortib yashil energiya va sanoatgacha faol sarmoya kiritmoqda.

O‘tgan yilning o‘zida o‘zaro tovar ayirboshlash hajmi o‘tgan davrga nisbatan 21 foizga ko‘p, 3,74 milliard dollarni tashkil etdi. Xitoy Bokuning tashqi savdo hamkorlari orasida Rossiya, Turkiya va Italiyani ortda qoldirib, to‘rtinchi o‘ringa ko‘tarildi, biroq hozirdanoq mamlakat umumiy importining taxminan 18 foizini tashkil qilmoqda.

Ozarbayjon, o'z navbatida, Xitoyning Yevropaga yo'lida muhim logistika markaziga aylanmoqda. “Oʻrta yoʻlak” deb ataluvchi Transkaspiy transport yoʻnalishi mamlakat hududidan oʻtib, Pekinga Rossiya va Suvaysh kanali orqali anʼanaviy yoʻnalishlarni chetlab oʻtib, muqobil taʼminot yoʻnalishlarini qurish imkoniyatini beradi.

Birgina 2024-yilda ushbu yo‘lak orqali 27 mingdan ortiq konteyner tashildi, bu o‘tgan yilga nisbatan 25 barobar ko‘p. Umuman olganda, yuk oqimi hajmi 4–4,5 million tonnaga yetdi, Xitoy va Ozarbayjon oʻrtasidagi poyezdlar soni esa 350 dan oshdi.

Aliyevning Pekinga tashrifi chogʻida Xitoy kompaniyalari bilan noutbuklar, traktorlar, quvurlar, karton, toʻqimachilik mahsulotlari ishlab chiqarishni mahalliylashtirish, shuningdek, Ganja alyuminiy oksidi zavodini modernizatsiya qilish boʻyicha shartnomalar imzolandi.

Ushbu loyihalar iqtisodiy hamkorlik va Ozarbayjonning sanoat mustaqilligini oshirish, jumladan eksportga yo'naltirilgan kengroq rejaga mos keladi.

Shu nuqtai nazardan, Pekin Bokuda nafaqat foydali iqtisodiy hamkor, balki strategik muqobil sifatida ham ko‘riladi.

Surat:Ozarbayjon prezidenti matbuot xizmati