Душанбе, 29 декабр, 2025 – АИ «Корвон Иттилоот».  Дар мусиқии муосири академии ҷаҳон номи Фарангис Нуруллоходжа мавқеи вижа дорад. Оҳангсози тоҷик, ки дар Канада зиндагӣ ва фаъолият мекунад, тавонистааст забони хоси эҷодии худро дар буриши Шарқ ва Ғарб, анъана ва таҷриба, хотира ва замони муосир шакл диҳад.

Дар консерт дар Ҳолландия

Акс аз бойгонии  шахсии Фарангис Шоҳидӣ

Фарангис аз хонадоне меояд, ки номи он дар таърихи фарҳанги Тоҷикистон ҷойгоҳи устувор дорад. Ӯ набераи Зиёдулло Шаҳидӣ — яке аз поягузорони мактаби касбии оҳангсозии тоҷик ва духтари шарқшинос ва санъатшинос Мунира Шаҳидӣ мебошад. Бо вуҷуди ин, роҳи эҷодии ӯ идомаи механикии мерос нест, балки бозандешии амиқи он дар сатҳи ҷаҳонӣ аст.

Фарангис дар Душанбе ба дунё омада, аз овони кӯдакӣ дар муҳите бузург шудааст, ки мусиқӣ ва ҳунар қисми зиндагии ҳаррӯза буданд. Мусиқӣ барои ӯ на ҳунар, балки тарзи тафаккур гардид. Ин ангезаи ботинӣ ӯро ба донишгоҳҳои бонуфузи Шветсия, Фаронса ва ИМА бурд. Ӯ дараҷаи доктори санъати зебо дар бахши оҳангсозиро дар Донишгоҳи Гётеборг ҳимоя кард, мусиқии электроакустикиро дар IRCAM-и Париж омӯхт ва таҳсилашро дар Донишгоҳи Калифорния дар Сан-Диего идома дод. Аз соли 2003 инҷониб Фарангис дар Канада зиндагӣ мекунад.

Имрӯз Фарангис Нуруллоходжа муаллифи зиёда аз 50 асар аст, ки дар беш аз 20 кишвари ҷаҳон иҷро шудаанд. Ӯ дар жанрҳои симфонӣ, камеравӣ, вокалӣ ва электроакустикӣ эҷод мекунад. Бархӯрди ӯ ба эҷод — таҳқиқотӣ ва таҷрибавӣ мебошад. Ба гуфтаи ӯ, «офариниши мусиқӣ саёҳат ба ҷаҳони ношинос аст».

Анъанаи фалсафии форсӣ-тоҷикӣ дар эҷодиёти ӯ нақши муҳим дорад. Операи «Маҷлиси мурғон», бар асоси асари суфии Аттор «Мантиқ-ут-тайр», ба рамзи сарнавишти муҳоҷирон ва оворагон табдил ёфтааст. Либреттои операро шоир ва мутарҷим Лайли Анвар навишта, намоиши нахустин соли 2027 дар Ванкувер дар назар аст. Дар дигар асарҳо Фарангис ба ашъори Мавлоно Ҷалолуддини Балхӣ ва фалсафаи Абдулқодири Бедил рӯ меорад.

Мавзӯи муҳоҷират ва дурӣ аз ватан дар эҷодиёти ӯ ҷойгоҳи хос дорад. Асари «Духтари ғоибият», бар асоси шеърҳои Маҳмуд Дарвиш ва бахшида ба кӯдакони фаластинӣ, соли 2022 дар Ванкувер садо дод.

Марҳалаи нави шинохти байналмилалӣ иштироки Фарангис дар ҷашнвораи Takefu дар Ҷопон гардид, ки соли 2025 нахустнамоиши асари «Yūgen-Iki» барои рекордери аврупоӣ ва сякуҳачии ҷопонӣ баргузор шуд. Ин ҳамсадоии ду суннати мусиқӣ таҷассумгари усули эҷодии ӯст.

Акс аз бойгонии  шахсии Фарангис Шоҳидӣ

Ба наздикӣ дар Кембриҷ китоби «Reflections of Chiaroscuro», ки Фарангис бо ҳамроҳии хоҳараш навиштааст, нашр шуд. Ин китоб ба модарашон Мунира Шаҳидӣ бахшида шуда, мулоҳизае фалсафӣ дар бораи хотира, фарҳанг ва муколама аст. Ҳоло китоб ба забонҳои тоҷикӣ, русӣ ва фаронсавӣ тарҷума мешавад.

Дар нақшаҳои ояндаи оҳангсоз анҷоми операи «Маҷлиси мурғон» ва сафари ҳунарӣ бо мусиқинавозони ҷопонӣ ба шаҳрҳои Осиёи Марказӣ, аз ҷумла Душанбе ва Хуҷанд, қарор дорад. Барои Фарангис Нуруллоходжа мусиқӣ ҳамчунон забони гуфтугӯ миёни фарҳангҳо, замонҳо ва сарнавиштҳои инсонӣ боқӣ мемонад.

Китоби «Reflections of Chiaroscuro»

Акс аз архиви шахсии Фарангис Шоҳидӣ