Душанбе, 29 декабр, 2025 – АИ «Корвон Иттилоот».  Дар Тоҷикистон натиҷаҳои озмуни экологии ҷумҳуриявии «Парандаи сол–2026» ҷамъбаст гардид. Тибқи натиҷаи овоздиҳии пинҳонӣ аз байни даҳ навъи пешниҳодшуда кабк — яке аз шинохтатарин ва гиромидошташудатарин парандаҳои табиати кӯҳистони кишвар — ғолиб эътироф гардид. Дар ин бора Кумитаи ҳифзи муҳити зисти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон хабар медиҳад.

Озмуни «Парандаи сол» бо мақсади тарғиби муносибати эҳтиромона нисбат ба табиат, муаррифии гуногунрангии биологӣ ва ҷалби таваҷҷуҳи ҷомеа ба нақши парандагон дар экосистемаҳо баргузор мегардад. Ин ташаббус ҳамасола ба як майдони муҳими гуфтугӯи ҷамъиятӣ дар мавзуи ҳифзи муҳити зист табдил меёбад.

Кабк дар табиат ва фарҳанги тоҷикон мавқеи хос дорад. Ин паранда бо зебоӣ, зиракӣ ва овози хушу дилнишинаш шинохта мешавад. Дар байни мардум оид ба парвариш ва шикори кабк таҷрибаи бой мавҷуд буда, дар фолклори тоҷик эътиқодҳо, ривоятҳо ва расму ойинҳои зиёде ба он вобастаанд. Образи кабк аксаран рамзи ҳушёрӣ, озодӣ ва иртиботи инсон бо кӯҳистон шуморида мешавад.

Мутахассисон таъкид мекунанд, ки кабк дар нигоҳдории тавозуни экологии минтақаҳои кӯҳӣ нақши муҳим мебозад. Ин паранда асосан дар нишебиҳои санглохи кӯҳсор сукунат дошта, баъзан дар буттазори анбӯҳ ва дарахтзор низ дучор меояд. Ҳузури он нишондиҳандаи ҳолати мусоиди муҳити табиӣ ба шумор меравад.

Аз нигоҳи биологӣ кабк парандаи ҷуссааш миёна аст. Вазни кабки модина 350–550 грамм буда, дарозии болаш 142–162 миллиметрро ташкил медиҳад, дар ҳоле ки кабки нарина 450–750 грамм вазн дошта, болаш 157–175 миллиметр аст. Рангубори он ҷигарии равшан ва кабудтоб буда, дар паҳлуяш хатҳои кӯндаланги сиёҳ, сурхчаи тира ва сафед дида мешаванд. Нӯл ва пойҳояш сурх мебошанд.

Овози кабк низ ҷойгоҳи махсус дорад. Садои форами он ба бисёриҳо хушоянд буда, дар тасаввуроти мардум таъсири оромбахш дорад. Гӯшти кабк ҳамчун ғизои серғизо ва дорои хосиятҳои давобахш арзёбӣ мешавад.

Ёдовар мешавем, ки озмуни «Парандаи сол» дар Тоҷикистон аз соли 2008 баргузор мегардад. Дар ин муддат парандаҳои гуногун, аз ҷумла мурғи ҳумо, ғози кӯҳӣ, бум, лаклаки сафед, ҳудҳуд, шоҳин, шоҳуқоб, товусаки биҳиштӣ ва дигар намудҳо соҳиби ин унвон гардидаанд. Интихоби кабк барои соли 2026 аҳамияти ҳифзи экосистемаҳои кӯҳӣ ва рамзҳои суннатии табиати миллиро боз ҳам бештар таъкид мекунад.

АКС: Кумитаи ҳифзи муҳити зисти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон