Душанбе, 23 декабр, 2025 – АИ «Корвон Иттилоот». Тоҷикистон барои рушди босуръати энергетикаи барқароршаванда ва дастгирии соҳибкорӣ қадами низомманд мегузорад. Воридот ва фурӯши минбаъдаи панелҳои офтобӣ, инчунин қисмҳои эҳтиётӣ ва таҷҳизоти онҳо то соли 2031 аз андози арзиши иловашуда (ААИ) озод карда мешаванд. Ҳамзамон, барои объектҳои ғайриманқуле, ки дар онҳо панелҳои офтобӣ насб мегарданд, имтиёзи панҷсолаи андоз аз молу мулк пешбинӣ шудааст.
Тағйиру иловаҳо ба Кодекси андози Ҷумҳурии Тоҷикистон бо ташаббуси Ҳукумати кишвар пешниҳод шуда, 12 декабр аз ҷониби Маҷлиси намояндагон қабул ва 15 декабр аз ҷониби Маҷлиси миллӣ ҷонибдорӣ гардиданд.
Тибқи қонуни қабулшуда, ба қисми 10 моддаи 251 Кодекси андоз банди нав ворид карда шуд, ки мутобиқи он воридот ва таъминоти минбаъдаи таҷҳизоти манбаъҳои барқароршавандаи энергия — аз ҷумла панелҳои офтобӣ бо назардошти табдилдиҳандаҳои ҷараён (инверторҳо), дастгоҳҳои захиракунии энергия, қисмҳои эҳтиётӣ ва лавозимоти онҳо — аз пардохти ААИ озод мегарданд.
Ин тадбир ба коҳиш ёфтани арзиши панелҳои офтобӣ ва тавсеаи истифодаи онҳо мусоидат мекунад.
Қисми дуюми тағйирот ба андози молу мулк марбут аст. Мувофиқи таҳрири нави қисми 1 моддаи 347 Кодекси андоз, биноҳо ё дигар объектҳои ғайриманқуле, ки дар онҳо панелҳои офтобӣ бо иқтидори на камтар аз 0,1 МВт (100 кВт) насб шудаанд, ба муҳлати панҷ сол аз пардохти андоз аз молу мулк озод карда мешаванд.
Ин имтиёз бештар ба дастгирии насби системаҳои нисбатан пуриқтидори офтобӣ равона гардидааст.
Муовини вазири молия Шамсулло Хайруллозода зимни муаррифии лоиҳа таъкид намуд, ки ҳадафи асосии он ҷалби васеи истифодаи панелҳои офтобӣ ва дастгирии истеҳсолкунандагони ватанӣ дар соҳаи истеҳсол, воридот ва таъминоти онҳо мебошад.
Ба гуфтаи ӯ, қабули қонун заминаи ташкили бозори дохилии панелҳои офтобиро фароҳам оварда, аҳолиро бо таҷҳизоти каммасрафи барқӣ, бахусус дар давраи зимистон, таъмин менамояд.
Ёдовар мешавем, ки 25 ноябр дар ҷаласаи Ҳукумат Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ба мақомоти марбута супориш дода буд, то масъалаи насби панелҳои офтобӣ дар хонаҳои аҳолӣ ва пайваст намудани онҳо ба шабакаҳои барқиро мавриди омӯзиш қарор диҳанд. Имтиёзҳои нави андозӣ барои иҷрои ин дастур заминаи воқеии иқтисодӣ фароҳам меоранд.
Андози арзиши иловашуда андози ғайримустақим буда, бевосита ба нархи ниҳоии мол таъсир мерасонад. Ҳоло меъёри ААИ дар Тоҷикистон 14 фоизро ташкил медиҳад. Аз ин рӯ, озодкунӣ аз ААИ ба поинравии назарраси арзиши панелҳои офтобӣ оварда мерасонад.
Ҳамзамон, барои истифодаи шахсии панелҳои офтобӣ дар Тоҷикистон иҷозатномаи махсус талаб карда намешавад, ки ин низ ҷорӣ намудани онҳоро осон мегардонад.
Қабули ин тағйирот нишон медиҳад, ки давлат энергетикаи офтобиро ҳамчун самти стратегӣ барои таҳкими амнияти энергетикӣ, рушди соҳибкорӣ ва гузариш ба рушди устувор арзёбӣ мекунад.
АКС: АИ «Корвон Иттилоот»