Душанбе, 21 июл, АИ «Караван Инфо». Номи дустдори радиои Точикистон, сайёх ва кахрамони чахон ид ба алокаи радиои дар мавчхои кутох Нодир Турсунзода расман ба таърихи чахон ворид шудааст. Вай барандаи чоизаи олии байналмилалии радиодустдорон гардид ба Heritage CQ Dx Hall of Fame дохил намуда шудааст. Ин чомеаи шарафманд дар тули 60 соли мавчудияти худ хамаги 85 нафарро аз саросари чахон кабул намудааст.
Турсунзода сеюмин намояндаи фазои пасошурави шуд, ки ба ин чоиза сазовор шуд. Пештар ба он полярник Эрнст Кренкел (1974) ва сайёхи рус Владимир Биков (2013) дохил намуда шуданд.
Нодир бо номи EY8MM маъруф аст ва дахсолахоро ба омузиши алокахои радиои дур (DX) бахшидааст. Мубодилаи DX радиомавчудиёнест, ки бо нуктахои дурдасти сайёра, аз Антарктида то чазирахои Укёнуси Ором тамос мегиранд. Чоизати манфиатхои онхо на танхо 195 кишвари эътирофшудаи СММ, балки 340 каламрави беназир, аз чумла чазирахои чудошуда, анклавхо, хатто чойхое ба монанди Замини Франтс-Иосиф ё Калининград мебошанд.
“DX танхо як махфил нест. Ин чугрофияи вокеии радио ва рохи кашфиёт аст ” мегуяд Нодир.
Дар хисоби у экспедитсияхо ба кариб сад кишвар, аз чумла ду миссия ба Антарктида: чазирахои Оркнейи Чануби ва Бува. Ин сафархо на танхо дониши техники, балки устувории чисмони ва омодаги ба чудошавиро талаб мекунанд.
Нодир аз кудаки ба радио мухаббат дошт. Падари у, Масъуд Мирзоевич Турсунзода, физик, педагог ва радиомавчуд буд. Бо у Нодири чавон дар аввалин экспедитсияхои радиои дар Точикистон иштирок намуд. “Ин сафархо осори фаромушнашаванда гузоштанд. Ман хушбахтам, ки мураббии ман падар буд. Дониш ва дастгирии у рохи маро муайян намуд” мегуяд Нодир.
Имруз дар кишвар танхо такрибан 30 радиомавчуд фаъол аст — каме аз руи меъёрхои чахони. Аммо, чомеа фаъол ва муттахид боки мемонад. Дустдорон мунтазам мусобикахои варзиши, семинархои техники баргузор мекунанд ва платформахои омузиши эчод мекунанд.
Нодир накши мухими дастгирии Хадамоти алокаи Точикистонро таъкид мекунад, ки бо он дустдорони радио муносибатхои шарикии созанда баркарор намудаанд. “Мо дастгириро хис мекунем. Радио танхо як хавас нест. Ин рохи рушди малакахои техники дар чавонон, рохи чалби кудакон ба илм ва мухандиси аст” гуфт у.
Радиои муосир бо эфир махдуд намешавад. Бисёрихо дар якчояги бо илм кор мекунанд-аз астрофизика то омузиши атмосфера. Онхо антеннахои худро тахия мекунанд, бо протоколхои раками озмоиш мекунанд, дар мусобикахои байналмилали иштирок мекунанд. “Ин эчодиёти озоди техники бидуни шифт аст. Дар ин чо хама метавонанд худро амали кунанд — новобаста аз тахсилот е синну сол,” мегуяд Нодир.
Гайр аз варзиши радио, Турсунзода хамчун мурабби низ маъруф аст. Вай даххо курсхои омузиши ва семинархо, аз чумла дар Покистон, Эфиопия, кишвархои ИДМ гузаронид. Дар таъсиси радиостансияхо кумак менамуд, тачхизот медод ва тачрибаро мубодила менамуд.
Хамзамон, у бойгонии беназири аксхоро чамъовари мекунад, ки экспедитсияхо, одамон ва чойхоеро, ки дар харитахои сайёхи пайдо намуда наметавонанд, хуччатгузори мекунад.
“Радиомавчудият танхо техника нест. Ин рухи кашфиёт, бародари, илм ва робита аст. Ман мехохам дар бораи у донам. Барои он ки муваффакиятхои мо насли навро илхом бахшанд” мегуяд Нодир.
Вай исбот намуд: мавчхои радио сархадро намедонанд. Ва овози Точикистон холо дар Толори шухрати чахони садо медихад.
АКСХО: аз манбаъхои кушода