АФҒОНИСТОН, 26 декабри соли 2025 – Агентии иттилоотии Karavan Info. Намояндагони MCC China дар мулоқот бо намояндагони Вазорати иттилоот ва фарҳанги Толибон нақшаи ҳифзи ёдгориҳои таърихиро дар атрофи кони миси Айнак муаррифӣ карданд.
Масъулони сафорати Чин дар Афғонистон, ки дар ин мулоқот ширкат доштанд, ба аҳамияти ҳамкории муштарак дар ҳифзи мероси фарҳангӣ дар минтақаи Айнак таъкид карданд.
Вазорати иттилоот ва фарҳанги Толибон хабар дод, ки як ширкати чинӣ нақшаи худро барои ҳифзи ҷойҳои таърихии кони миси Айнак муаррифӣ кардааст. Дар ин мулоқот атташеи иқтисодии сафорати Чин дар Афғонистон низ ширкат варзид.
Тибқи гузориш, MCC China таҳқиқоти махсус анҷом дода, нақшаи ҳамаҷонибаи ҳифзи маконҳои таърихӣ ва ёдгориҳои фарҳангии воқеъ дар макони конро таҳия кардааст.
Муовини вазири иттилоот ва фарҳанги Толибон Атиқуллоҳ Азизӣ изҳор дошт, ки ҳангоми амалиёти истихроҷи маъдан бояд ба ҳифзи ёдгориҳои таърихӣ диққати ҷиддӣ дода шавад ва барои пешгирии мушкилоти эҳтимолӣ чораҳои муштарак ва саривақтӣ андешида шаванд. Ӯ таъкид кард, ки ҳифзи мероси фарҳангӣ бояд мутобиқи қонунҳои миллӣ ва байналмилалӣ анҷом дода шавад.
Дар изҳорот қайд шудааст, ки намояндагони MCC China қасд доранд, ки натиҷаҳои таҳқиқоти муфассали худро ба кумитаи техникии Вазорати иттилоот ва фарҳанг пешниҳод кунанд.
Муовини вазир инчунин хостори имзои созишномаи муштараки корӣ байни вазорат, MCC China ва Вазорати маъдан ва нафти Толибон шуд.
Қаблан, Ҳидоятуллоҳ Бадрӣ, вазири маъдан ва нафти Толибон, дар мулоқот бо намояндагони MCC дар моҳи октябр, зарурати суръат бахшидан ба рушди ин конро изҳор карда буд. Вазорати Толибон инчунин хабар дод, ки ширкати чинӣ ӯҳдадор шудааст, ки ҳамаи шартҳои шартномаро пурра иҷро кунад.
Қариб 18 сол аз имзои аввалин созишнома байни Афғонистон ва Чин дар бораи коркарди кони миси Айнак сипарӣ шуд. Ин лоиҳа аввалин шартномаи бузурги байналмилалӣ дар таърихи Афғонистон ва як марҳилаи муҳим дар рушди муносибатҳои байни Кобул ва Пекин буд.
Дар соли 2008, MCC дар тендер барои гирифтани як консессияи 30-сола ба маблағи 2,9 миллиард доллар ғолиб омад ва ваъда дод, ки тақрибан 5 миллиард долларро дар рушди инфрасохтор, аз ҷумла роҳҳо, роҳи оҳан ва нерӯгоҳи барқии 400 мегаватт сармоягузорӣ мекунад.
Кони миси Айнак дар ноҳияи Айнак дар вилояти Логар ҷойгир аст ва захираҳои умумии он тақрибан 50 миллиард доллар арзёбӣ мешаванд. Бо вуҷуди имзои шартнома бо ҳукумати қаблии Афғонистон, ин лоиҳа барои муддати тӯлонӣ боздошта шуд.
Набудани низоми муносиби амниятӣ, сарфи назар аз таъсиси як воҳиди махсуси ҳифзи минаҳо аз ҷониби мақомоти қаблӣ, яке аз сабабҳои асосии ба таъхир афтодани татбиқи лоиҳа аз ҷониби ширкати чинии MCC буд.
Пас аз ба қудрат расидани Толибон, Вазорати маъдан ва нафт дар соли 2024 эълон кард, ки ихтилофот бо ҷониби Чин ҳал шудаанд ва ширкат метавонад фаъолияти худро аз сар гирад. Аммо, тафсилоти созишномаи навшуда ошкор нашудааст.
Дар моҳи майи соли 2025, муовини сарвазири Толибон оид ба масъалаҳои иқтисодӣ Абдулғанӣ Бародар дар мулоқот бо Ван Ҷицин, директори генералии MCC China, даъват кард, ки татбиқи амалии лоиҳаи кони миси Айнак ҳарчи зудтар оғоз карда шавад.
Акс: Вазорати иттилоот ва фарҳанги Афғонистон