Душанбе, 21 ноябр, – АИ Корвон Иттилоот. Кишварҳои Осиёи Марказӣ ба марҳилаи нави ҳамгироии иқтисодӣ ворид мешаванд. Дар нишасти аввалини вазирони савдо ва сармоягузории кишварҳои минтақа ва Озарбойҷон, ки 13 ноябр дар Тошканд баргузор шуд, иштирокчиён ба созиш расиданд, ки ҳаҷми савдои мутақобиларо то 20 млрд доллар расонанд ва бренди минтақавии Made in Central Asia-ро таъсис диҳанд.

Ин иқдом метавонад ба як ангезандаи нави рушди минтақавӣ табдил ёбад.

Ба иттилои ҷониби Узбекистон, ҳаҷми савдои байни кишварҳои минтақа дар солҳои 2017–2024 ду баробар афзуда, ба 11 млрд доллар расидааст. Аммо потенсиали воқеии ҳамкорӣ, ба назари коршиносон, боз ҳам бузургтар аст.

Вазири сармоягузорӣ, саноат ва савдои Узбекистон Лазиз Қудратов дар суханрониаш таъкид кард:

«Потенсиали таварруди мутақобила азим аст. Пешниҳод мекунем, ки барои расидан ба нишондиҳандаи 20 млрд доллар нақшаи амал таҳия шавад».

Қудратов як қатор самтҳои асосиро пешниҳод кард, ки бояд ҳадафи стратегӣ гарданд:

• ҳамоҳангсозии тартиботи гумрукӣ,
• гузариш ба ҳуҷҷатгузории рақамӣ,
• эътирофи мутақобилаи ҳуҷҷатҳои иҷозатдиҳанда,
• тақвияти системаи «равзанаи ягона»,
• таъсиси феҳристи ягонаи истеҳсолкунандагон,
• пайваст кардани платформаҳои рақамии ниҳодҳои давлатӣ ва палатҳо.

Ин иқдомҳо имконият медиҳанд, ки соҳибкорон бо хароҷоти камтар ва бе миёнарав шарикони худро пайдо кунанд.

Узбекистон пешниҳод кард, ки дар соли 2026 дар шаҳри Самарқанд Форуми сармоягузории Осиёи Марказӣ ва Озарбойҷон баргузор шуда, дар он ҷо бренди Made in Central Asia расман муаррифӣ гардад.

Ин тамға бояд:

• эътимодро ба маҳсулоти минтақавӣ афзоиш диҳад,
• шинохти онро дар бозорҳои ҷаҳонӣ боло барад,
• симои иқтисодии минтақаро таҳким бахшад.

Вазири савдо ва ҳамгироии Қазоқистон Арман Шаккалиев пешниҳод кард, ки моделҳои ҳамкорӣ таҷдиди назар шаванд: «Мо бояд аз формати “хариду фурӯш” ба модели “сармоягузор — истеҳсол — фурӯш” гузарем».

Қазоқистон қасд дорад, ки барномаи кооператсияи саноатӣ бо Узбекистонро имзо кунад ва унсурҳои онро ба дигар кишварҳои минтақа низ паҳн созад.

Вазири рушди иқтисод ва савдои Тоҷикистон Завқӣ Завқизода ба нақши технологияҳои нав ишора кард.

Ӯ гуфт, ки ширкати таджикӣ Zypl.ai, ки дар соҳаи зеҳни сунъӣ фаъолият мекунад, аллакай дар 15 кишвар, аз ҷумла Узбекистон ва Қазоқистон, кор мекунад.

Ҳамчунин финтех-шабакаи Alif мисоли дигари муваффақияте мебошад, ки тавонистааст дар муддати кӯтоҳ дар ду кишвари минтақа ҷойгоҳи қавӣ ба даст орад.

«Ин намунаҳо нишон медиҳанд, ки иқтидори инноватсионии минтақа метавонад брендҳои баландтехнологии сатҳи байналмилалӣ офарад».

Вазири туркман Назар Агаханова таъкид кард, ки соддагардонии тартибот ва вусъати платформаҳои электронӣ бояд ба меҳвари ҳамкорӣ табдил ёбанд.

Сафири Қирғизистон дар Узбекистон Дуйшонкул Чотонов гуфт, ки ин формат ба сатҳи нав мегузарад — сатҳе, ки қарорҳои он ба ояндаи иқтисодҳои минтақа таъсир мегузоранд.

Муовини якуми вазири иқтисоди Озарбойҷон Эълнур Алиев гуфт, ки савдои ин кишвар бо давлатҳои Осиёи Марказӣ дар 9 моҳ 58% афзуда, аз 1 млрд доллар гузаштааст.

Ӯ рушди инфрасохтори нақлиётиро омили калидӣ номид.

«Дар паҳлӯи роҳравҳои нақлиётӣ ҳабҳои сармоягузорӣ ва логистикӣ рушд мекунанд, ки ба таъсиси корхонаҳои муштарак такон медиҳанд».

Дар анҷоми нишаст иштирокчиён коммюникеи муштаракро имзо карданд, ки дар он:

• афзоиши ҳамкорӣ,
• рушди истеҳсолоти муштарак,
• таҳияи механизмҳои нави сармоягузорӣ,
• пешбурди бренди Made in Central Asia
• ба сифати ҳадафҳои стратегӣ сабт шудаанд.

Ин бренди нав метавонад на танҳо маҳсулоти минтақаро муаррифӣ кунад, балки ба рамзи ҳамгироии иқтисодии замонавии Осиёи Марказӣ табдил ёбад.

АКС: аз манбаъҳои боз