МОСКВА, 24 сентябри соли 2025 АИ «Караван Инфо».  Ҷопон интизор аст, ки то охири соли равон саммити “Осиёи Марказӣ — Ҷопон” баргузор кунад, аммо моҷарои дипломатӣ пеш аз оғози он ба вуқӯъ мепайвандад. Сабаб муносибати интихобии Токио ба даъватномаҳост.

Дар охири моҳи август вазири корҳои хориҷии Ҷопон Такэси Ивая ба Қазоқистон ва Узбекистон ташриф овард, ки дар он ҷо шахсан роҳбарони ду кишварро ба саммити оянда даъват намуд. Аммо Қирғизистон, Тоҷикистон ва Туркманистон чунин даъватнома нагирифтаанд.

Манбаи таҳлилии Туркманистон “Türkmen windowigidi Serdar” инро ишораи беэҳтиромӣ ба минтақа номид.

Ба ақидаи онҳо, чунин интихобӣ метавонад ба эътирозҳои Душанбе ва Бишкек оварда расонад. Ашқобод, тавре ки коршиносон қайд мекунанд, то ҳол аз вокуниш худдорӣ мекунад, аммо худи формати «ЦА+» аллакай зери зарба қарор гирифтааст.

Ёдовар мешавем, ки соли гузашта ҳамоиш барҳам хӯрд: Сарвазири Ҷопон Фумио Кисида сафари худро ба Қазоқистон бо ишора ба таҳдиди заминларзаи шадид дар кишвараш лағв намуд. Тавре ки таҳлилгарон менависанд, имсол хатари нокомии дубора бо “одати Ҷопон барои тақсим намудани кишварҳо ба кастаҳо”алоқаманд аст.

Ташаббуси Осиёи Марказӣ Ҷопон ҳанӯз соли 2004 оғоз ёфта буд, аммо ба ақидаи мутахассисон, дар тӯли ду даҳсола он натиҷаҳои назаррас надод: тиҷорат меафзояд, аммо пешрафтҳои воқеии сиёсӣ ва иқтисодӣ ҳеҷ гоҳ ба амал наомаданд.

Токио анъанавӣ худро ҳамчун шарики минтақа муаррифӣ мекунад, ки мехоҳад алтернативаи таъсири Русия, Чин ва Туркияро пешниҳод кунад.

Аммо вазъи кунунӣ нишон медиҳад, ки кӯшиши Ҷопон барои ҷудо намудани шарикони “муҳимтар” ва “камтар муҳим” эътимодро ба формат коҳиш медиҳад.

Барои кишварҳои Осиёи Марказӣ, ки ба нишонаҳои нобаробарӣ вокуниши дарднок доранд, ин муносибат ҳамчун сигнал қабул намуда мешавад: муколама бо Ҷопон дар арафаи нокомӣ қарор дорад.

Аксҳо: манбаъҳои кушода