Точикистон бо тасдики барномаи ракамисозии кишоварзи барои солхои 2025-2029 ба оянда кадами боэътимод мегузорад. Ин ташаббус, ки бо дастгирии техникии Созмони Озукавори ва кишоварзии СММ (ФАО) тахия шудааст, дар таърихи бахши аграрии кишвар боби нав мекушояд.
Кишоварзи барои миллионхо точикистониён такягох аст. Он кариб 60% ахолиро ба кор чалб мекунад ва кисми зиёди ММД-ро ташкил медихад. Аммо, дар пасманзари мушкилоти чахони, аз чумла тагйирёбии иклим, норасоии захирахо ва акибмонии технологи, усулхои анъанави дигар рушди устуворро таъмин намекунанд. Ракамисози на танхо навсози, балки шарти зарури барои оянда мегардад.
Санаи 29 майи соли 2025 хукумат Барномаи стратегии ракамисозиро тасдик намуд, ки хадафи он баланд бардоштани самаранокии кишоварзи, тахкими амнияти озукавори, бехтар намудани сифати хидматхои давлати ва омода намудани соха ба тагйироти иклим мебошад.
Самтхои асосии барнома:
- Дастраси ба пешгуихои ракамии обу хаво — то дехконон саривакт карор кабул кунанд;
- Дар асоси маълумоти дакик мубориза бо хашароти зараррасон;
- Эчоди системахои иттилоотии шаффоф ва дастрас;
- Рушди хадамоти давлатии раками ва инфрасохтор;
- Омузиши малакахои раками ба дехконон ва мутахассисон.
“Тасдики ин барнома иродаи сиёсиро барои идомаи ислохоти аграри таъкид мекунад. Ин барои дехконон, чамоатхо ва агробизнес уфукхои нав мекушояд” гуфт муовини Вазири кишоварзи Нигина Анвари.
ФАО дар тахияи барнома фаъолона иштирок намуда, кушишхои худро бо Вазорати кишоварзи, гурухи кории байнисохави ва коршиносони милли муттахид намуд. Семинархо, мухокимахо ва чаласахои стратеги ба ташаккули биниши ягонаи милли дар бораи ояндаи раками мусоидат намуданд.
“Ин як кадами мухим дар рохи эчоди системаи устувор ва “интеллектуалии” агротехники мебошад. Мо аз имкони дастгирии Точикистон дар ин кор ифтихор дорем” гуфт Агаси Арутюнян, ичрокунандаи вазифаи раиси ФАО дар Точикистон.
Бо вучуди иктидори бузурги худ, кишоварзи бо як катор монеахо ру ба ру мешавад:
- Хосилнокии пасти мехнат;
- Дастрасии махдуд ба маблаггузори;
- Технологияхои кухна;
- Нобаробарии раками – на хама сокинони дехот ба интернет ва дастгоххои муосир дастраси доранд.
Бо вучуди ин, рушди зехни сунъи, системахои бесарнишин ва ТИК дар мачмуъ барои пешрафти вокеи имконият фарохам меорад. Ин рохи идоракунии самараноктар, оптимизатсияи занчирхои таъминот, дастраси ба бозорхо ва донишхои нав мебошад.
Хачми умумии сармоягузори ба ракамикунонии хочагии кишлок барои солхои 2025-2029 120,6 миллион сомониро ташкил медихад, ки аз он:
- Бучети давлати – 0,666 млн сомони;
- Шарикони рушд – 111,68 миллион сомони;
- Бахши хусуси — 8,3 миллион сомони.
Воситахои асоси ба:
- Рушди инфрасохтори раками;
- Татбики халли ЗС ва раками;
- Такмили ихтисоси мутахассисон ва дехконон.
Барнома мархила ба мархила, бо мониторинг ва тасхехи солона амали намуда мешавад. ФАО дастгирии техникиро, аз чумла дар тахияи хидматхои электронии давлати ва платформахои раками идома медихад.
Барои дехконон ва сокинони деха ин имконияти на танхо нигох доштани анъанахо, балки истифодаи дастовардхои бехтарини асри XXI мебошад. Ва барои тамоми кишвар рох ба суи кишоварзии устувор, муосир ва одилона аст.
АКСХО: созмони озукавори ва кишоварзии СММ (ФАО)