Точикистон дар самти энергетикаи устувор кадами чидди гузошта, барои рушди иктисодиёт ва густариши хамкорихои минтакави имкониятхои нав фарохам меорад.
Точикистон ният дорад, ки содироти неруи баркро хамасола дар давраи аз соли 2026 то 2028 ба хисоби миёна 8,7 фоиз афзоиш дихад. Чунин маълумот дар пешгуии нишондихандахои асосии макроиктисодии Чумхурии Точикистон, ки аз чониби хукумат тасдик шудааст, мавчуд аст.
Дар соли 2026 кишвар ният дорад, ки 4,53 миллиард киловатт-соат (кВтс) неруи баркро ба хорича интикол дихад, ки ин нисбат ба хачми пешбинишудаи соли 2025 8,5% зиёд аст.
Дар соли 2027 содирот то 4,92 млрд кВтс (+8,7%) ва дар соли 2028 то 5,36 млрд кВтс (+8,9%) афзоиш меёбад.
Даромади содирот дар соли 2026 такрибан 147 миллион доллар, дар соли 2027 164 миллион доллар ва дар соли 2028 аллакай 187 миллион долларро ташкил медихад.
Барои мукоиса, соли 2024 Точикистон ба маблаги 113 миллион доллар такрибан 2,5 миллиард кВтс неруи барк содир намуд. Харидорони асоси Афгонистон ва Узбекистон, инчунин Киргизистон дар хачми камтар буданд.
Тибки пешгуихо, истехсоли неруи барк дар Точикистон афзоиш ёфта, дар соли 2026 ба 26 миллиард кВтс, дар соли 2027 кариб 28,6 миллиард кВтс ва дар соли 2028 беш аз 30,7 миллиард кВтс мерасад.
Дар соли 2024 кишвар беш аз 22,4 миллиард кВтс истехсол намуд ва то охири соли 2025 ба сатхи такрибан 24 миллиард кВтс баромадан дар назар аст.
Точикистон дорои захирахои зиёди энергияи баркароршаванда буда, аз руи сатхи истифодаи он дар чахон дар чои шашум карор дорад. Такрибан 98% тамоми неруи барк аз манбаъхои баркароршаванда, асосан гидроэнергетика истехсол намуда мешавад.
Иктидори гидроэнергетикии кишвар аз талаботи Осиёи Маркази ду баробар зиёд аст, аммо танхо такрибан 5% истифода мешавад. Рушди ин манбаъ на танхо барои Точикистон, балки барои давлатхои хамсоя, ба монанди Афгонистон ва Покистон, ки кишварро бо онхо хатти баландшиддати интиколи барки CASA — 1000 мепайвандад, ахамияти стратеги дорад.
Гайр аз гидроэнергетика, кишвар дорои потенсиали назаррас барои рушди энергияи офтоби ва боди мебошад, ки то хол амалан истифоданашуда боки мондааст.
Точикистон дар як сол зиёда аз 300 рузи офтоби дорад ва иктидори аз чихати иктисоди муфиди энергияи офтоби 369 600 МВт арзёби мешавад. Потенсиали энергияи шамол 4485 МВт мебошад.
Холо НБО Рогун бо иктидори 3780 МВт — бузургтарин лоихаи энергетикии кишвар фаъолона сохта мешавад. Ба наздики НБО Себзор бо иктидори 11 МВт ба истифода дода шуд.
Асосгузории техники – иктисоди барои сохтмони НБО Шуроб бо иктидори 800 МВт ба накша гирифта шудааст ва якчоя бо Узбекистон лоихаи неругоххои барки оби дар дарёи Зарафшон бо иктидори умумии 320 МВт тахия намуда мешавад.
Аксхо: аз манбаъхои кушода